معماری معابد ژاپن از جمله بودایی و شینتو هم دارای اصول و قواعد مخصوص به خود هستند .البته نا گفته نماند که با ورود آیین بودا در سال 552 میلادی بسیاری از سنتهای کهن ژاپن ،از هم گسست .و اکثراً هنرهای ژاپنی با هنر چینی در هم آمیخته، به ویژه در معماری این اتفاق چشمگیر تر است.
لازم به ذکر است که دسترسی به معابد یا انتخاب زمین معبد که توسط مکاتب سری و مخفی بودایی مثل فرقه های تیدای و شینگون عصر هیان و فرقۀ ذن در قرون وسطی انجام می گرفت .اکثراًین فرقه ها معبدهایشان در دل کوه مخفی بود و احتیاجی به حیاط نداشتند.
معبد شینتوئیسم:
معبد ایزه: که در قرن سوم میلادی ساخته شده از دست نخورده ترین نمونه های اصیل سبک ژاپنی مبتنی بر ریتم خطوط مستقیم و متقاطع و رنگ های حساب شده چوب است: سرو (رنگ زرد )برای ستون ها و دیوارها، و پوسته درخت برای سقف .سقف این معبد دو شیبه باشیب تند و روی سقف دو عدد CHIGI که به صورت ضربدری قرار دارند .این بنای کوچک و خودمانی در حّد مسکن روحانی یا رئیس قبیله است که در دوره مذهب شینتو رواج داشته است.
معبد بودایی:
معبد هوریوجی: طرح کلی مجموعه با بناهایی که به صورت متقارن نسبت به هم قرار گرفته اند، دارای پاگودای پنج طبقه با سقفهای بیرون زده که با کنسول های خاص چینی که با سه شاخه نگاه داشته میشود است .در سمت چپ کندو یا زیارتگاه اصلی با پلان مستطیل با دو سقف که سقف بالایی فرم خااصی دارد، در اینجا سقفها دیگر از پوست درخت نیستند، واز جنس سفال است و ستونها وتیرها به سبک چینی قرمز رنگ هستند. هوریوجی قدیمی ترین معبد مذهب بودیسم ژاپن است.
معبد ایزه
این معابد به شیوه معمول هر بیست سال یک بار نابود می شدند و رونوشت هایی برابر اصل به جایشان ساخته می شد .این روند از سدۀ سوم میلادی تا کنون تکرار شده است. معبد ایزه بزرگترین معبد آیین شینتو است. این مرقد در زمینی به مساحت 50*115 متر مربع را در بر می گیرد و با چهار پرچین متحدالمرکز احاطه شده است. شودن(بنای اصلی معبد) وی صفّه ای با ستونهای چوبی بنا
شده و بام کاهگلی دارد. ســـتونهای جسیم زرین فام،که از درخت سرو است.
معبد هوریوجی
در اوّلین دوره بودیسم، زیارتگاههای متشکل از چند عمارت در یک حصار مستطیل با چهار دروازه در امتداد چهار محور اصلی به وجود میآیند .ساختمانها به ترتیب از ورودی اصلی که در جنوب واقع است.
عبارتند از:
1-پاگودا
2-کوندو (ساختمانی برای نگهداری مجسمه خدایان)
3-کدو (ساختمانی برای موعظه)
و کتابخانه و یک غرفه کوچــک برای ناقوس و یک فانوس برنزی به ترتیب پشت سرهم قرار میگرفتند که همان ترتیب قرارگیری زیارتگاه های چینی و کره ای قرن ششم است.
چایونو چیست؟
نفوذ آیین (ذن) از مرزهای نقاشی بسی فراتر رفت و دورۀ (آشیکاگا )به پیدایش چای خوران (چایونو)کمک کرد .این رسم یگانه دریچه تازه ای برای عرضه محصولات هنرمندان و صنعت گران ژاپنی و در اندک زمانی بدل به نهاد اجتماعی بزرگی شد که در اختیار اشراف قرار گرفت .در باغهای این دوره چایخانه های مخصوص ساخته می شد.
اتاق چای بسیار کوچک طراحی شده بود و سادگی از هر گوشه اش را احساس کرد .حتّی نمای بیرونی آن را طوری طراحی کرده بودند که با فضای طبیعی باغ متناسب باشد . در تزئین اتاق سعی بر احترام به طبیعت رعایت می شد .اتاق را از چوب رنگ نشده می ساختند .تیرهای نگاهدارنده، را طوری می آراستند که شکل طبیعی خود را از دست ندهد و گردی و گره های طبیعی خود را داشته باشد . مراسم چای نوشی مجموعه ای از حالات و موضوعات را بر همه حاضران تحمیل می کرد .واز اختلافات جلوگیری می کرد .و هر شیئی که در این مراسم بکار برده می شد با نهایت دقت برگزیده شده بود. میزبان یک جام چایخوری ،یک ظرف گلی، یک سینی لاکی یا ظرف مخصوص دیگر را ترجیح میداد.