معمار اینیگو جونز

زندگینامه

اینیگو جونز یکی از بزرگترین معماران انگلستان در دوره معماری باروک اولیه و اولین کسی بود که سبکی از معماری رنسانس را بر اساس آثار آندریا پالادیو (1508-1580) معرفی کرد. این سبک بر اساس ارزش ‌های معماری یونانی و سنت ‌های معماری رومی که توسط ویتروویوس بیان شده بود، بنا شد. قدرت تأثیر جونز را می توان از این واقعیت سنجید که هنر رنسانس ایتالیا به دلیل پیوندهایش با عقاید کاتولیک، در انگلستان مورد بی اعتمادی بسیاری قرار داشت و بر معماری باروک انگلیس تا آن زمان تاثیر بسیار کمی گذاشته بود.

معمار اینیگو جونز
معمار اینیگو جونز

اینیگو جونز علاوه بر طراحی معماری، که تنها در اواخر دهه 30 به آن پرداخت، به دلیل مهارت هایش در طراحی صحنه و لباس برای جشن های بالماسکه ی دربار بسیار مورد توجه قرار گرفته بود. اما این تنها مهارت های معماری او بود که منجر به نفوذ و اعتبار قابل توجه او در دربار سلطنتی جیمز اول و چارلز اول در قرن هفدهم شد. از طرح های ساختمانی او، بهترین نمونه های باقی مانده عبارتند از: خانه ضیافت در وایت هالِ لندن (تکمیل شده در 1622)، خانه ملکه در گرینویچِ لندن (تکمیل شده در 1635) و کلیسای کوچک رویالِ سنت جیمز، به عنوان اولین کلیسای کلاسیک در لندن.

به دلیل احیای معماری پالادیان (از سبک ‌های معماری در اروپا برگرفته از طراحی‌ های معمار ایتالیایی، آندره پالادیو) در انگلستان و آمریکا، می توان گفت تاثیر اینیگو جونز چیزی فراتر از تعداد آثار ساخته شده توسط او می باشد، تا حدی که در کنار کریستوفر رن (1723-1632)، نیکلاس هاکسمور (1736-1661) و جان ونبرو (1726-1664) به عنوان یکی از تأثیرگذارترین طراحان زمان خود قرار می گیرد.

پیش زمینه: انگلستان و رنسانس اروپا ( حدود 1500 تا 1650 میلادی)

اگرچه دربار سلطنتی تودور (خاندان سلطنتی حاکم بر انگلستان، ولز و ایرلند) حامیان پرشور آثار هنرمندان خاصی از جمله هنر پرتره هولبین (1498-1543) و همچنین نقاشی مینیاتوری نیکلاس هیلیارد (1547-1619) و آیزاک اولیور (1568-1617) بودند، سهم مهم بریتانیا در رنسانس اروپا نه در هنرهای تجسمی بلکه در علم و ادبیات بود.

ویلیام شکسپیر و جان میلتون ، فرانسیس بیکن و نیوتن در میان بسیاری از ادیبان، شاعران و فیلسوفان برجسته بودند. هنر تجسمی، به ‌ویژه از سوی طبقات متوسط رو به رشد، در واقع با شک و تردید مورد توجه قرار گرفت. این موضوع به دو دلیل بود اول این که، پیوریتن ها (گروهی از پروتستان‌ های اصلاح شده انگلیسی در سده ‌های شانزدهم و هفدهم میلادی بود که پشتیبان پالودن کلیسای انگلستان از هر گونه رسم کاتولیک رومی بودند) هنر پروتستانی را به هنر پر زرق و برق و ایدئولوژیک کاتولیک ترجیح می دادند و دوم این که، از یک طرف، کلیسای کاتولیک روم با هنر اروپایی در ارتباط بود و از طرف دیگر تبرئه سیاسی و انحصار سلطنتی وجود داشت و مانع آن می شد. این موضوع باعث شد که انگلیس سایر کشورها مانند ایتالیا و فرانسه، که دو پیشرو در هنر و معماری بودند را به عنوان نمونه های نامطلوب خارجی در نظر بگیرد.

در نتیجه هنر باروک در انگلستان در حال و هوای انزوا طلبی خود ادامه یافت. وضعیتی که تا قرن هجدهم میلادی همچنان ادامه داشت. شاه چارلز اول سعی کرد دربار خود را بر اساس خط و مشی اروپایی تأسیس کند. او از هنرمندانی نظیر روبنس و ون دایک حمایت کرد و مجموعه بزرگی از نقاشی ‌ها و طراحی‌ های اروپایی را گردآوری کرد. هم چنین، نقشه ‌های بلند پروازانه ‌ای برای کاخ وایت هال به سبک مدرن و متناسب با پایتخت بزرگ اروپایی در سر داشت.

اما اشتباهات سیاسی او تقریباً همه ی افراد را علیه او برانگیخت. به طوری که، مهم ترین هنرمندان فعال در انگلستان در طول قرن هفدهم محدود به پرتره نگارانی نظیر آنتونی ون دایک (1599-1641)، ویلیام دابسون (1610-46) و پیتر لیلی (1618-80) و ساموئل کوپر (72-1609) که بیشتر به خاطر مجموعه پرتره هایش از الیور کرامول شناخته می شد، بودند. در این میان، اگرچه که معماری می توانست تاثیر بسیار زیادی داشته باشد ولی هنر انگلیسی تقریبا هیچ تاثیری بر رنسانس در آن دوران نگذاشت.

زندگی و آثار

یکی از مهم ترین برنامه های چارلز اول برای بیرون راندن انگلستان از انزوا گرایی و همسو شدن با فرهنگ اروپایی، یک برنامه ساخت و ساز بلند پروازانه بود. این مسئولیت به اینیگو جونز (1573-1652)، نقاش، طراح صحنه و معمار متولد لندن سپرده شد. جونز مانند بسیاری دیگر از جوانان تحصیل کرده زمان خود سفرهای زیادی به اروپا کرده بود و با اشتیاق فراوان نسبت به معماری آندره پالادیو(1580-1508)، یکی از تاثیرگذار ترین افراد در معماری رنسانس ونیزی، و نیز کوله باری از آثار و کتاب های او در باب معماری به انگلستان بازگشته بود.

در اوایل دهه 1600، جونز توسط ملکه، همسر جیمز اول، مسئول طراحی لباس ها و نیز صحنه ی مراسم بالماسکه دربار شد، مسئولیتی که او حتی پس از قبول پروژه های معماری، همچنان به آن ادامه داد. اولین پروژه ساختمانی معروف اینیگو ساختمان نیو اکسچینج ( این ساختمان که یک مرکز خرید بود به نام ساختمان بورس بریتانیا نیز شناخته می شود.) در لندن بود که حدود سال 1608 و برای ارل سالزبری طراحی شده بود. سه سال بعد جونز به عنوان طراح ساختمان به خدمت شاهزاده ولز منصوب شد. این در حالی است که شاهزاده ولز در سال 1612 به طرز ناخوشایندی درگذشت. در سال 1614، اندکی پس از بازگشت از سفر دومش به ایتالیا، او به سمت طراح ساختمان پادشاه منصوب شد و تا سال 1643 در این سمت باقی ماند.

اولین پروژه مهم او طراحی و ساخت یک اقامتگاه برای ملکه در گرینویچ بود. کار ساخت و ساز این بنا در سال 1617 آغاز شد، اما به دلیل فوت ملکه در سال 1619، در سال 1635 تکمیل شد. در سال 1619 و در پی تخریب خانه ضیافت قدیمی در کاخ وایت هال در اثر آتش سوزی، جونز مسئول طراحی جایگزینی برای آن شد، مسئولیتی که در سال 1622 آن را به پایان رساند. او همچنین بر روی بازسازی کلیسای جامع سنت پل کار کرد و یک رواق باشکوه برای انتهای غربی آن طراحی کرد. کل این ساختمان نیز در سال 1666 در جریان آتش سوزی بزرگ لندن سوخت.

پس از شروع جنگ داخلی انگلیس (1642-1651) بین نمایندگان پارلمان و سلطنت طلبان، و متعاقب آن تصرف اموال پادشاه، دوره تصدی جونز به عنوان طراح پادشاه نیز ناگهان به پایان رسید. به طوری که بنا بر گزارش ها، در سال 1645 توسط نیروهای پارلمان دستگیر شد، اما پس از آن آزاد شده و در ژوئن 1652 درگذشت.

معماری اینیگو جونز

جونز، از نظر ارتباط و دانشی که نسبت به معماری ایتالیایی چه معماری معاصر و چه آنتیک داشت، به طور متفاوتی نسبت به سایر طراحان معاصر خود در بریتانیا طراحی می کرد. ساختمان های پالادیو استوار، شیک و خالص بودند و جونز نیز در طراحی از همین روش پیروی کرد. او به ‌عنوان طراح صحنه، آزاده و خیال ‌پرداز بود، اما هیچ چیز تئاتر گونه یا مبالغه آمیزی در معماری او وجود نداشت. در طول سال های فعالیتش به عنوان معمار، او در مجموع چیزی کمتر از 50 ساختمان طراحی کرد، این در حالی است که در چندین مورد از این ساختمان ها نیز با چوب تراش برجسته، گرینلینگ گیبون (1648-1721) همکاری کرده است. لازم به ذکر است از این میان تنها هفت ساختمان از مجموع آثار او باقی مانده است. سبک طراحی معمولی او در بیرون سرد و پیچیده است، در حالی که در داخل رنگارنگ تر و دراماتیک تر به نظر می رسد.

خانه ملکه در گرینیچ از نظر شکل و تناسبات شبیه آثار پالادیو است، اما با توجه به آب و هوا و اقلیم انگلیس تغییراتی در آن انجام شده است. به عنوان مثال بلا توجه به نور خاکستری اقلیم بریتانیا، در تزئینات آن به جای مجسمه از حکاکی های کم عمق استفاده شده است. در یکپارچگی طراحی به طرز فریبنده ای کوچک است، به گونه ای که به نظر می رسد می توان آن را برداشت و در دست گرفت. طراحی پلان او در قصر وایت هال به خوبی نشان دهنده عدم توانایی او در برنامه ریزی یک مجموعه بزرگ مقیاس را نشان می دهد که البته با شروع جنگ داخلی، طراحی های او عملی نشدند.

معمار اینیگو جونز
شکل خانه ملکه در گرینویچ (1617-35)، طراحی شده توسط اینیگو جونز

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *