زندگینامه
جولیو رومانو، نقاش، معمار و طراح ایتالیایی، یکی از استادان بزرگ قدیمی سینکوئنتو ( قرن شانزدهم مخصوصا دوره رنسانس و یا تجدد ادبی وهنری ایتالیا)، کار خود را در کارگاه رافائل (1483-1520) آغاز کرد و در آنجا به مقام دستیار ارشد رسید و پس از مرگ استادش، مدیر اجرایی شد. پس از 1525، او از نفوذ رافائل رها شد تا مهر شخصیت قدرتمند خود را بر سبک جدید مانریسم (یا: شیوه‌گری، اصطلاح شیوه‌گری در کل به هر نوع تکلّف (تقلید غیرطبیعی یا اغراق) در هر سبک یا شیوۀ هنری اطلاق می‌شود)که نگرش آزادانه به تأثیر کلاسیک داشت، بگذارد. جولیو رومانو در طی یک حرفه نسبتاً کوتاه، که زمانی کمتر از نیم قرن بود ، به شخصیتی تأثیرگذار در نقاشی مانریست، به ویژه در مانتووا تبدیل شد و در آنجا بود او نقاش و معمار اصلی دربار گونزاگاس شد. رومانو در طول مدت اقامت خود در مانتووا موفق شد اصول رسمی هنر رافائل را در سراسر شمال ایتالیا گسترش دهد، اما همچنین برای آثار مستقل خود به رسمیت بین المللی دست یافت. او که استاد نقاشی دیواری است، بیشتر به خاطر نقاشی های دیواری ترومپ لوئیل در کاخ دل ته (35-1525) و کاخ دوکال در مانتوا و همچنین آپارتمان های پاپ و سقف ویلا فارنسینا در رم شناخته شده است. تابلوهای نقاشی او شامل شاهکارهایی مانند شهادت سنت استفان (1520-1520، کلیسای سن استفانو، جنوا – به گفته وازاری، “جولیو هرگز کار بهتری از این انجام نداد” بود. خانواده مقدس (1522، کلیسای سن ماریا دل آنیما، رم)؛ ویرجین و کودک (1520-5، اوفیزی، فلورانس)؛ و مدونا با کاسه شستشو (مدونا دلا کاتینا) (1525، گالری نقاشی استادان قدیمی، درسدن). تا زمان مرگ، او یکی از مشهورترین هنرمندان مانیریست آن زمان بود.
شاگرد و دستیار ارشد مورد علاقه رافائل
جولیو پیپی در رم به دنیا آمد. وی یکی از معدود هنرمندان رنسانس عالی که بومی آن شهر بود و از حدود 13 سالگی نزد رافائل شاگردی کرد. اگرچه با توجه به رشد سریع او، ممکن است قبل از آن بوده باشد. به هر حال، او چنان سریع بر اصول طراحی و نقاشی و همچنین تهیه رنگدانه های رنگی تسلط یافت که به مهم ترین شاگرد رافائل و دستیار مورد علاقه او تبدیل شد. با این حال نه محدوده دقیق وظایف کارگاهی او و نه جزئیات نقش او در نقاشی های رنسانس رافائل، کاملاً مشخص نیست. آنچه مشخص است این است که او به دست راست رافائل تبدیل شد و این کارگاه بیش از هر کارگاه دیگری در رم سفارشات معتبرتری را برای نقاشی های دیواری، مجسمه های محراب و تابلوهای نقاشی انجام می داد.
حرفه
زندگی حرفه ای جولیو رومانو به عنوان یک نقاش به سه مرحله تقسیم می شود: اول، مشارکت او در نقاشی های واتیکان، و کارهای دیگر، تا زمان مرگ رافائل در سال 1520. پس از آن، تکمیل نقاشی های ناتمام توسط رافائل، تا حدود 1524، زمانی که او رم را به مقصد مانتوا ترک کرد. در نهایت، دوره جدید فعالیت او در مانتوآ شروع شد که در آنجا بالداساره کاستیلیونه او را به فدریگو گونزاگا، پسر ایزابلا داسته معرفی کرد که وظیفه مهم تزئین کاخ دل ته و همچنین تعدادی پروژه طراحی معماری را به او سپرد.
در کارگاه رافائل
در سال 1515، جولیو رومانو برخی از طراحی‌های اولیه را برای مجموعه‌ای از کتاب اعمال (انجیل) را بر اساس ایده‌هایی از رافائل ارائه کرد. او همچنین برخی از کاریکاتورهای رافائل را در نقاشی‌های دیواری سالا دل اینسندیو (نبرد اوستیا، 16-1515) تفسیر کرد. در همان زمان او روی تزیینات لجیا کار می کرد که برای آن مجموعه ای از 50 صحنه از عهد عتیق طراحی کرد که ویژگی آنها، اندازه کوچک و متضاد سبک، با بازی نقوش تلطیف شده معروف به “گروتسک” به هم پیوند داده شده¬اند. در آن زمان اینها بسیار اصیل بودند اگرچه اکنون به بخشی از واژگان جهانی زینت تبدیل شده اند. رومانو همچنین مسئول بخش عمده ای از نقاشی های دیواری بود که داستان روان را در سقف ویلا فارنسینا تشکیل می دهد که این نیز از روی طرح های اولیه رافائل (1518) اقتباس شده است. او همچنین روی چندین اثر هنری مذهبی بعدی رافائل کار کرد، مانند صعود به کالواری (پرادو)، خانواده مقدس فرانسیس اول (لوور)، سنگسار سنت استفان (کلیسای سنت استفانو، جنوا) و آثار مختلف هنر پرتره (جانا از آراگون، لوور؛ فورنارینا، موزه هنرهای زیبای پوشکین؛ بالداسار کاستیلیونه، لوور).
اتمام کارهای ناتمام
پس از مرگ رافائل در سال 1520 (رومانو خودش فقط 20 سال داشت)، جولیو مجری اصلی هنری استادش شد و مسئولیت تکمیل آثار متعددی از جمله تاج گذاری باکره رافائل و تغییر شکل در واتیکان را بر عهده گرفت. علاوه بر این، او تزیین لجیا ویلا ماداما را در اجرای سفارش اصلی کاردینال جولیو دی مدیچی در سال 1520 به پایان رساند، کاری که در آن با جووانی دا اودینه همکاری کرد. همان حامی که اکنون پاپ کلمنت هفتم بود، مشتاق بود تا تزئینات آپارتمان های پاپ را که توسط رافائل آغاز شده بود، به پایان برساند (برای جزئیات، نگاه کنید به: اتاق های رافائل، واتیکان) و بنابراین نقاشی های دیواری اتاق کنستانتین را به جولیو سپرد (1523-1525). این ترکیب‌بندی‌های عظیم و سرکش با چشم‌انداز خطی ظریف‌شان، نقاشی‌های جولیو در همان دوره مانند مدونا با گربه (موزه کاپودیمونته، ناپل) و خانواده مقدس و مقدسین (کلیسای سنت ماریا دل آنیما، رم) را به یاد می‌آورند.
مانتووا
در سال 1524، رومانو در پی رسوایی مربوط به چاپ های اروتیک، رم را به مقصد مانتوا ترک کرد. به گفته ی جورجیو وازاری (1511-1511)، دربار بالداسار کاستیلیونه (نگاه کنید به پرتره بالداسار کاستیلیونه) توسط فدریکو گونزاگا دوم، دوک مانتووآ، مأمور شد تا خدمات جولیو رومانو را به منظور زیباسازی قلمرو دوک نشین احتساب کند. در هر صورت، رومانو بقیه عمر خود را در مانتووا گذراند، جایی که – مانند آندره آ مانتگنا، قبل از او – بر امور هنری دربار گونزاگا مسلط شد و به یکی از چهره‌های بزرگ نقاشی مانریستی و یکی از بزرگترین معماران آن تبدیل شد.
مانتووا به خاطر دوک های هنر دوستش معروف بود. لودویکو (78-1412) آندره آ مانتنیا و آلبرتی (72-1404) را به خدمت گرفته بود. فرانچسکو دوم این سنت را ادامه داد و همچنین با ایزابلا داسته، یکی دیگر از حامیان مشهور هنر ازدواج کرد و فدریکو دوم (1500-40) جولیو رومانو را به خدمت گرفتند. بعدها وینچنزو اول (1562-1612) حامی بزرگ روبنس (1577-1640) بود و فردیناندو (1587-1626) دومنیکو فتی (1589-1623)، فرانچسکو آلبانی (1578-1660) و آنتونی ون دایک (1599-1641) را به کار گرفتند. در سال 1630 زمانی که مانتوا توسط نیروهای اتریشی اشغال شد، دخالت گونزاگا در هنر متوقف شد.
پلازا دل ته
شاهکار مانتووایی جولیو رومانو در معماری رنسانس بدون شک طرح تزئینی کاخ دل ته (1525-35) در قلعه روستایی فدریکو بود. سطح داخلی دیوارها و سقف ها به طور کامل با گچبری و نقاشی پوشانده شده بود تا جلوه ای رنگارنگ و فوق العاده ایجاد کند. (به افکت کوادراتورا (وهم¬گرایی) در نقاشی‌های دیواری سقف زئوس و خدایان المپ توجه کنید). دو بخش مهم‌تر نمایان کننده تفاوت‌های جالبی در سبک آن هستند. اول در بخش شمالی ساختمان، سالا دیپسیکه (1527-1527) با تداخل ظریف قاب¬های مدور و لونت‌ها ( روزنه¬ی هلال شکل در سقف)، با جلوه‌های سقفی متمایز می‌شود و دوم نقاشی دیواری در سالا¬¬ د جیگانتی (1532-1532)، در جنوب، توده‌ای متحرک از فرم‌های اغراق‌آمیز است که کل اتاق را از کف تا سقف می‌پوشاند. نتیجه بسیار مورد تحسین وازاری قرار گرفت. اتاق‌های دیگر، مانند سالا د ونتی، درون ¬مایه¬های کیهانی را توسعه می‌دهند. کاخ دل ته با ترکیب در یک آرایش پیوسته همه از متنوع ترین منابع توهم نمایشی و تومپ لوئیل (دیدفریب)، تأثیر عمده ای بر هنرمندان متاخر مانریست داشت به ویژه بر فرانچسکو پریماتیکچیو (1505-1505) مجسمه ساز و طراح ایتالیایی که از 1525 یا 1526 تا 1532 در مانتووا بود و تأثیر خود را به فرانسه برد و در آنجا او هنرمند درباری به فرانسیس اول در مدرسه فونتنبلو (حدود 1530-1530) بود. دیگر طرح‌های تزئینی مانتووایی توسط رومانو شامل نقاشی‌های دیواری در سالا دی ترویا و اتاق‌های دیگر کاخ دوکال (1537-45) است.
سبک نقاشی و تأثیرات هنری
بدیهی است که رافائل تأثیر بسیار مهمی بر رومانو داشته است، رومانو که تا پایان عمر پیرو مهمی باقی ماند: برای مثال، مشخصه چیدمان «هرمی» رافائل را در نقاشی خانواده مقدس رومانو در سال 1522 ببینید. سبک عضلانی نقاشی رومانو نیز تا حد زیادی از میکل آنژ (1475-1564) بزرگ معاصر او وام گرفته شده است، که نقاشی های دیواری کلیسای سیستین در آن زمان الگویی برای نقاشی فیگور بود. با این وجود، با پیشرفت سینکوئنتو ( هنر وادبیات ایتالیا قرن 16)، رومانو سبک خاص خود را تکامل بخشید که مشخصه آن یک پالت رنگی پر جنب و جوش و سبک فیگوراتیو جسورانه بود – با ظرافت کم¬تری نسبت به رافائل و توهم آمیزتر از میکل آنژ. در زمینه معماری، رومانو به شدت تحت تأثیر دوناتو برامانته (حدود 1444-1514) و به ویژه توانایی بعدترش در غافلگیری و شوکه کردن ناظر قرار گرفت.
معماری
بخش آخر کار جولیو رومانو در مانتووا و جاهای دیگر به معماری اختصاص داشت، اگرچه او همچنین به کار خود به عنوان نقاش ادامه داد. او کاخ دوکال را در مانتوا بازسازی کرد، کلیسای جامع را بازسازی کرد و کلیسای سن بندتو را طراحی کرد. علاوه بر این، او یک سری کارهای مهندسی طراحی شده برای از بین بردن سیل برخی از محله های مانتووا را تکمیل کرد. دیگر طرح‌های قابل‌توجه سال‌های بعدی رومانو، تزئینات برنامه‌ریزی شده برای صحن عمومی و محراب کلیسای جامع ورونا (حدود ۱۵۳۴، صحنه‌هایی از زندگی مریم مقدس) است. طرح ولادت عیسی مسیح (1531، لوور)، نقاشی شده برای کلیسای بوسکت در کلیسای سنت آندرا، مانتووا. مجموعه ای از تابلوهای اساطیری (خانواده مشتری)، نقاشی شده برای دوک مانتوآ (گالری ملی، لندن) و مجموعه ای مهم از هنر ملیله کاری به سفارش فرانسیس اول (تاریخ اسکپیون، لوور و ارمیتاژ).
نقاشی های جولیو رومانو را می توان در برخی از بهترین موزه های هنری در سراسر جهان مشاهده کرد.
منبع: http://www.visual-arts-cork.com/architecture/andrea-palladio.htm
لینک تصاویر:
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Pala_Fugger.jpg