مبحث دوم مقررات ملی ساختمان با عنوان “نظامات اداری“، دومین کتاب از مباحث 23گانه مقررات ملی است که از منابع آزمون نظام مهندسی به شمار میرود. در این مبحث، کلیات و قوانین و نظامات اداری به صورت کامل تعریف و توضیح داده شده است.
یکی از بخشهای مهم و پرتکرار در آزمونها، گروهبندی ساختمانها در صفحه 79 مبحث دوم است:
1-18 عوامل اصلی موثر در تعیین پیچیدگی و حجم کار در تعیین فعالیتهای مهندسی ساختمان سه عامل:
- سطح زیر بنا
- تعداد طبقات
- نوع کاربری
1-1-18 تقسیمبندی ساختمانها از نظر سطح زیر بنا:
گروه «الف»: ۱ تا ۶۰۰ مترمربع
گروه «ب»: ۶۰۱ تا ۲۰۰۰ مترمربع
گروه «ج»: از ۲۰۰۱ تا ۵۰۰۰ مترمربع
گروه «د»: بیشتر از 5000 مترمربع
2-1-18 تقسیمبندی ساختمانها از نظر طبقات:
گروه «الف»: 1 و 2 طبقه*
گروه «ب»: 3 تا 5 طبقه
گروه «ج»: 6 تا 10 طبقه
گروه «د»: بیشتر از 10 طبقه
*تعداد طبقه از روی شالوده محاسبه میشود.
3-1-18 پیچیدگی دخالت نوع کاربری در طراحی ساختمان و خصوصیات اجرایی آن بر اساس حیطه عملکرد کاربریها در قالب تقسیمات توزیع خدمات شهری طبقهبندی شده است و معیار کاربری قابلیت مناسبی برای طبقهبندی پیچیدگی کار ساختمان دارد. عامل کاربری عمدتاً بر اساس پیشنهادات تقسیمات شهری شامل محله (برزن)، ناحیه، منطقه و شهر است.
ساختمانها به لحاظ کاربری به شرح زیر تقسیمبندی میگردند:
ساختمان های گروه «الف»: کاربریها با حیطه عملکردی محله (برزن) که عملکرد خدماتی ساختمان در محدوده کوچکی است مانند واحدهای مسکونی، تجاری کوچک، مدارس ابتدایی، کلینیکها، کودکستانها، کارگاهها و…
ساختمان های گروه «ب»: کاربریهای با حیطه عملکردی ناحیه مانند شعبات فرعی بانکها، مدارس متوسطه، درمانگاهها، خوابگاهها، سالنهای ورزشی ساده و…
ساختمان های گروه «ج»: کاربریها با حیطه عملکردی منطقه مانند فروشگاههای بزرگ، بیمارستانها، مراکز فرهنگی، ایستگاههای فرعی مترو، ساختمانهای: پست، پلیس، آتش نشانی، شعب اصلی بانکها، مهمانپذیرها، هتلهای کوچک و…
ساختمان های گروه «د»: کاربریها با حیطه عملکرد شهری و فراشهری مانند فرودگاهها، استادیومها، دانشگاهها، مراکز اصلی مخابرات، مراکز تحقیقاتی، ایستگاههای اصلی مترو، بناهای یادبود، هتلهای بزرگ و…
1-3-1-18 در مواردی که بررسی گروه کاربری ساختمان میسر نباشد، از طریق استعلام از وزارت مسکن و شهرسازی، حیطه عملکردی کاربری مورد نظر تعیین خواهد شد.
4-1-18 هریک از عوامل سه گانه فوق به تنهایی گروه ساختمان را برای ارائه خدمات مهندسی توسط مهندسان حقیقی در پایه های مختلف ساختمان تعیین می نماید. در خصوص ارائه خدمات مهندسی ساختمان توسط اشخاص حقوقی دو عامل طبقه و کاربری ساختمان ملاک تعیین گروه ساختمان برای ارائه خدمات مهندسی خواهد بود و عامل زیربنای ساختمان در ظرفیت اشتغال اشخاص حقوقی موثر است.
3-18 انجام خدمات طراحی نظارت و اجرای ساختمانهای گروه «د» و «ویژه» در تمامی رشتههای هفتگانه ساختمان تا زمانی که پروانه اشتغال در پایه ارشد صادر نگردیده است، توسط دارندگان پروانه اشتغال مهندسی پایه یک با بیش از ۱۸ سال سابقه کار و دارنده صلاحیت در آن گرایش انجام پذیرد و در این حالت ظرفیت اشتغال اینگونه اشخاص در پایه ارشد محاسبه و منظور شود.
4-18 در محلهایی که طراحان، ناظران و مجریان اشخاص حقیقی یا حقوقی دارای پروانه اشتغال به تعداد کافی نباشد یا وجود نداشته باشد هیأت سه نفره با پیشنهاد سازمان استان در چهارچوب تبصرههای ۱ و ۲ ماده ۱۲ آییننامه اجرایی قانون تصمیمگیری خواهند نمود.

صفحات مهم مبحث دوم
- صفحه 26: ظرفیت اشتغال دفتر مهندسی طراحی (جدول شماره 1 و 2)
- صفحه 30 و 31: حدود صلاحیت طراحان حقوقی (جدول شماره 3 و 4)
- صفحه 40: جدول شماره 5: حدود صلاحیت دفتر اجرای ساختمان و ظرفیت اشتغال آن
- صفحه 64: ظرفیت اشتغال نظارت اشخاص حقیقی
- صفحه 89: شناسنامه فنی و ملکی ساختمان
- صفحه 138 تا 142: شرایط عمومی قرارداد – تعهدات و اختیارات صاحبکار و مجری
- صفحه 146 و 147: فسخ قرارداد
- صفحه 154: ماده 8- نحوه اندازهگیری سطح زیربنا (در قراردادهای اجرا با مصالح)
- صفحه 154: ماده 8- نحوه اندازهگیری سطح زیربنا (در قراردادهای اجرا بدون مصالح)
بعضی از کلمات کلیدی مبحث دوم که در سوالات مطرح میشوند، عبارتند از:
- خدمات مهندسی
- شرایط عمومی قرارداد
- ظرفیت اشتغال و تعداد کار مجاز مهندسان
- آییننامه اجرایی ماده 33 قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان
- شناسنامه فنی و ملکی ساختمان
- دفتر مهندسی اجرای ساختمان
- دفتر مهندسی طراحی ساختمان
- قرارداد اجرای ساختمان (با مصالح)
- قرارداد اجرای ساختمان (بدون مصالح)
- قرارداد دستمزدی
- ناظر حقیقی/ حقوقی
- طراح حقیقی/ حقوقی
- تحویل کارگاه
- فسخ قرارداد توسط مجری
- پروانه اشتغال