خلاصه
همراه با معبد کاندریا ماهادوا در خواجوراهو، هند مرکزی، و تاج محل در شمال هند، مجموعه معبد خمر کامبوج انگکور وات در زمره بزرگترین نمونههای معماری مذهبی در کل آسیا قرار دارد که با بهترین نمونههای معماری گوتیک یا معماری باروک در اروپا قابل مقایسه است. این معبد در حدود 4 مایلی (6 کیلومتری) شمال شهر مدرن سیم ریپ در شمال غربی کامبوج (کامبوج) قرار دارد، این معبد در حدود (1145-1115) در انگکور، پایتخت امپراتوری خمر، توسط پادشاه سوریاوارمان دوم (حکومت 1150-1113) ساخته شد تا به عنوان مقبره او باشد.
انگکور وات ابتدا به عنوان یک زیارتگاه هندو اختصاص داده شده به ویشنو و سپس یک معبد بودایی تراوادا در اواخر قرن سیزدهم عمل کرد. امروزه انگکور وات مشهورترین مکان هنر مذهبی کامبوج است و شبح آن بر روی پرچم ملی کامبوج ظاهر می شود. این معبد به دلیل سبک کلاسیک بالای معماری خمر، و همچنین تعداد خیره کننده مجسمه های برجسته و کنده کاری های معماری آن مشهور است. مصنوعات برگرفته از این مکان و بخشهای بزرگ ریختهشده از ساختمانهای معبد در پاریس در سال 1867 به نمایش گذاشته شد و تمدن بزرگ و ناشناختهای را اعلام کرد که در پیچیدگی با آثار بزرگترین معماران غرب رقابت میکرد. در سال 1992، همراه با یک معبد خواهر انگکور تام، انگکور وات به عنوان میراث جهانی سازمان ملل متحد معرفی شد.
تاریخ
شهر انگکور(نام باستانی : یاسودهاراپورا) پایتخت سلطنتی بود که پادشاهان خمر از آنجا بر یکی از بزرگترین و پیچیده ترین پادشاهی ها در تاریخ جنوب شرقی آسیا حکومت کردند. از سال 890، زمانی که پادشاه یاسووارمان اول پایتخت خود را به آنگکور منتقل کرد، تا حدود سال 1210، پادشاهان انگکور منطقهای را کنترل کردند که از انتهای جنوبی شبه جزیره هند و چین به سمت شمال تا یونان و از ویتنام به سمت غرب تا خلیج بنگال امتداد داشت.
در طول این دوران، این پادشاهان یک سری پروژه های ساختمانی عظیم را اجرا کردند که برای تجلیل از خود و سرمایه خاندان خود طراحی شده بودند. پس از مرگ پادشاه جایاورمن هفتم (1215-1181)، امپراتوری انگکور رو به زوال رفت، اگرچه تا اواخر سال 1280 انگکور هنوز یک کلان شهر پر رونق و یکی از باشکوه ترین شهرهای آسیا بود. با این حال، رونق بزرگ ساخت و ساز به پایان رسیده بود، انگکور وات به زیارتگاه بودایی تبدیل شده بود و ارتش تایلند نظاره گر بودند. در سال 1431 آنها شهر را غارت کردند که سپس متروکه شد.
از اوایل قرن پانزدهم تا اواخر قرن نوزدهم، علاقه مندی ها به آنگکور تقریباً به طور کامل به مجموعه معبد انگکور وات محدود شد که توسط راهبان بودایی نگهداری می شد و به یکی از مهم ترین مکان های زیارتی در آسیای جنوب شرقی تبدیل شد. با گذشت زمان، مجموعه رو به ویرانی گذاشت و تنها چیزی که باقی ماند ویرانه های پوشیده از جنگل از معابد باستانی و بقایای مجموعه ای از آبراهه های با شکوه بود، اگرچه هرگز به طور کامل متروک نشد و خندق آن به حفظ آن در برابر غرق شدن کامل کمک کرد.
پس از اینکه فرانسویها در سال 1863 کامبوج را تسخیر کردند، برنامهای کامل برای بازسازی ایجاد کردند که بر اساس آن ساختمانها، مخازن و کانالهای انگکور وات به چیزی نزدیک به عظمت اولیه خود بازسازی شدند. تحولات سیاسی و نظامی که در کامبوج در دوره 1935-1990 رخ داد، به این برنامه پایان داد. تنها مشکل جدی سایت، تجاوز به جنگل بود و به جز آن دردسر بزرگی ایجاد نکرد.
معماری و ساخت و ساز
معبد انگکور وات از 6 تا 10 میلیون بلوک ماسه سنگ ساخته شده است که وزن هر یک از آنها به طور متوسط 1.5 تن است. شهر انگکور بیش از مجموع تمام اهرام مصر به سنگ نیاز داشت و در اصل منطقه ای بسیار بزرگتر از پاریس امروزی را اشغال می کرد. با توجه به پیچیدگی بیشتر طرح کلی ساختمان، واضح است که انگکور توسط برخی از بهترین معماران جنوب شرقی آسیا طراحی و مدیریت شده است.
این معبد بر اساس عقاید مذهبی و سیاسی وارد شده از هند، البته با شرایط محلی، طراحی و ساخته شده است. از زمان پادشاه یاسووارمان اول، که این شهر (اصلاً یاسودهاراپورا نامیده میشد)، انگکور بهعنوان یک جهان نمادین با الگوبرداری از کیهانشناسی سنتی هند طراحی شد و معابد آن به منظور فراهم کردن وسیلهای برای اطمینان از جاودانگی با نزدیکی به شیوا یا یکی از خدایان مهم دیگر قلمرو پادشاهان خمر ساخته شد. به عنوان مثال، انگکور وات توسط پادشاه سوریاوارمان دوم به عنوان یک معبد و مقبره بزرگ برای تشییع جنازه ساخته شد تا به عنوان خانه ای برای بقایای زمینی او و تأیید هویت جاودانه و ابدی او با ویشنو باشد.
انگکور وات آنچه را که به عنوان سبک کلاسیک معماری انگکوری شناخته می شود تعریف می کند: معابد دیگری که در این اصطلاح طراحی شده اند عبارتند از بانتی سامره و تامانون در منطقه انگکور و فیمای در تایلند مدرن. دو ویژگی اساسی معماری معبد خمر را ترکیب می کند: معبد-کوه و معبد گالری دار که بر اساس معماری اولیه دراویدی(به مردمان جنوب غربی شبهقاره هند گفته میشود) بنا شده است، با ویژگی های کلیدی از جمله “جاگاتی” – یک سکو یا تراس مرتفع که معابد بودایی و هندو زیادی بر روی آن ساخته شده اند. علاوه بر انگکور وات، یکی دیگر از زیارتگاههای معروف با جاگاتی، معبد کاندریا ماهادوا در خاجوراهو است.
معبد انگکور وات که بر روی زمینی مرتفع ساخته شده که توسط یک خندق مصنوعی احاطه شده است، به طور متقارن بر روی سکوهای پلکانی قرار گرفته است که تا برج مرکزی یکی از quincunx ها (یک الگوی هندسی_ شکلی دارای پنج واحد یا نقش یک جور) تا ارتفاع 213 فوت (65 متر) بالا می رود. ستونهای بلند برجها را در هر سطح پلکانی در حلقههای متحدالمرکز گالریهای مستطیلی به هم متصل میکنند که دیوارهای آن با مجسمهها و کنده کاریهای برجسته پوشانده شده است.
معبد در سراسر خندق، از طریق یک گذرگاه سنگی با مجسمه های سنگی پوشیده شده است. برج های بالارونده نشان دهنده دنیای معنوی و خانه های کوهستانی خدایان هستند و احتمالاً برای ادای احترام به خدایان اجدادی ساخته شده اند. سازههای معبد عمدتاً از سنگ ساخته شدهاند که نقش برجستههای دقیقی روی دیوارها حک شده است. بلوکهای کوربل(قطعهای ساختاری از سنگ، چوب یا فلز است که از دیوار بیرون میزند تا وزنهای را تحمل کند) و برجهای شبه طاقدار با پیکرههای متحرک از ماسهسنگ و سنگهای آتشفشانی تراشیده شدهاند، پوشیده شدهاند.
مجسمه سازی
معبد انگکور وات به دلیل مجسمههای سنگیاش که تقریباً در تمام سطوح، ستونها، لنگهها و سقفهای آن دیده میشود، شهرت جهانی دارد. به معنای واقعی کلمه مایلها نقش برجسته وجود دارد که معمولاً بهصورت نقشفرنگیهای نقش برجسته صحنههایی از اساطیر هندی را به تصویر میکشند و مجموعهای گیجکننده از پیکرههای حیوانات و انسانها و همچنین نقوش انتزاعی مانند گل سرخهای نیلوفر آبی و گلدستهها را نشان میدهند. آنها عبارتند از: دواتا (خدایان یا ارواح هندو)، گریفین ها، تک شاخ ها، شیرها، گاروداها، مارها، اژدهایان بالدار، دختران رقصنده و جنگجویان.
مجسمه سازان خمر – مطمئناً برخی از بزرگترین مجسمه سازان در جنوب شرقی آسیا – توجه دقیقی به سر، مو، لباس، وضعیت بدنی و جواهرات خدایان و پیکره های انسانی داشتند. علاوه بر نقش برجسته، آنگکور وات مجسمههای متعددی از بوداها و دیساتواها( انسانی که همه چیزهای لازم را برای ورود به نیروانا (غایت سلوک بودایی) انجام دادهاست، اما تصمیم میگیرد پاداش خود را برای کمک به سایر انسانها به تعویق اندازد تا آنان نیز بتوانند به نیروانا برسند) را در خود جای داده است.
سنگفرش ها و لنگه های حجاری شده ورودی گالری ها و زیارتگاه ها را تزئین می کنند. در حالی که دیوارهای داخلی گالری بیرونی، برای مثال، با مجموعه ای از صحنه های بزرگ تزئین شده است که قسمت هایی از حماسه های هندو مانند رامایانا و مهابهاراتا را به تصویر می کشد. در دیوارهای گالری جنوبی نمایشی از 37 بهشت و 32 جهنم اساطیر هندو وجود دارد، در حالی که گالری شرقی یکی از مشهورترین کتیبه ها را در خود جای داده است.
مقالات بیشتر در مورد هنر آسیایی
هنر ژاپنی (حدود 14500 پ.م. – 1900): راهنمای هنر و صنایع دستی ژاپن.
برنزهای Sanxingdui (1200-1000 قبل از میلاد): مجسمههای صورت و ماسکهای انسان.
مجسمه بودایی چینی (100 تا کنون): ویژگی ها، تاریخچه، مجسمه ها.
چینی چینی حدود( (100-1800انواع و خصوصیات.
مجسمه سازی هند (1850- 3300قبل از میلاد)
از فرهنگ دره سند تا مکتب هنر پلاستیک مغول.
نقاشی کلاسیک هندی (تا 1150 پس از میلاد)
از غارهای آجانتا تا هنر کلاسیک بودایی متاخر در بنگال.
نقاشی هندی پس از کلاسیک (قرن 16-14)
از نقاشی ویجایاناگار تا هنر هندو در اوریسا.
نقاشی مغول (قرن 19-16)
از مدرسه بابر و اکبر گرفته تا نقاشان دکن.
نقاشی راجپوت (قرن 19-16)
از مدارس پنجاب علیا.