معماری گوتیک Gothic – ویژگی های گوتیک

• کلیسای جامع گوتیک
• ویژگی های معماری گوتیک
• طاق های آجدار , پشت بندهای معلق , طاق نوک تیز
• تاریخچه معماری گوتیک
• گوتیک متعالی ریونانت
• معماری گوتیک شعله سان
• مجسمه سازی معماری گوتیک
• جنبش احیای گوتیک

کلیسای جامع گوتیک

شواهدی بهتر از هنر قرون وسطی ، نسبت به کلیسای جامع گوتیک وجود ندارد. سبک معماری گوتیک برای اولین بار در سن دنی ، نزدیک پاریس ، در سال 1140 ظاهر شد و طی یک قرن انقلابی در طراحی کلیسای جامع در اروپای غربی ایجاد کرد. سبک قدیمی معماری رومانسک ، با سقف های گرد ، دیوارهای ضخیم عظیم ، پنجره های کوچک و فضای داخلی کم نور ، با طاق های بلند گوتیک ، دیوارهای نازک و پنجره های شیشه ای رنگ آمیزی بزرگ جایگزین شده بود که نور را در فضای داخلی پوشانده بود. معماران گوتیک با اصلاح سیستم طاق بندی سقفی و استفاده از تکیه گاه های پرنده برای تغییر نحوه انتقال وزن از بالا به پایین ، توانستند فضای داخلی را به طور اساسی تغییر داده و آن را به یک تجربه بصری بسیار بهتر تبدیل کنند. همه چیز بلندتر و شکننده تر به نظر می رسید و ستون ها اغلب از کف به پشت بام می رسیدند و چشم را با نیروی چشمگیری به سمت بالا می کشیدند. در خارج ، انبوهی از مجسمه های سنگی تزئیناتی و همچنین روایت کتاب مقدس ، با مجسمه های قدیسین بر روی دیوارها ، و نقوش برجسته پیچیده در اطراف درگاه ها و درها اضافه شده است. موزاییک ، محراب های تراش خورده ، فونت ها و منبرها ، هنرهای رنگ آمیزی شیشه ای رنگی ، نسخه های خطی نفیس گوتیک و آثار فلزی کلیسایی گرانبها را در نظر بگیرید ، و می توانید درک کنید که چرا کلیساهای جامع گوتیک به برخی از بزرگترین آثار هنری تبدیل شده اند. نمونه های برجسته این سازه ها عبارتند از: کلیسای جامع نوتردام ، پاریس (1163-1345) ، کلیسای جامع شارتر (1294-1250) و کلیسای جامع کلن (1248-1880).

ویژگی های معماری گوتیک

هنر گوتیک از هنر رومانسک تکامل یافت و از اواسط قرن دوازدهم تا اواخر قرن شانزدهم در برخی مناطق آلمان ادامه یافت. معماری اصلی ترین شکل هنر گوتیک بود و ویژگیهای اصلی ساختاری طراحی معماری گوتیک ناشی از تلاش سنگ تراشان قرون وسطایی برای حل مشکلات مربوط به حمایت از طاق های سنگین سقفی (سقف های طاق دار) در دهانه های وسیع بود. این مشکل به این دلیل بوجود آمد که سنگ تراشی سقف قوسی سنتی فشار فوق العاده ای رو به پایین و بیرونی را بر دیوارهایی که بر آن تکیه داده بودند ، اعمال می کرد که اغلب باعث فروپاشی می شد. تا قبل از دوره معماری رومانسک (حدود 800-1150) ، طراحان ساختمان معتقد بودند که دیوارهای پشتی عمودی باید بسیار ضخیم و سنگین باشند تا بتوانند با فشار رو به پایین و بیرونی طاق مقابله کرده و آن را جذب کنند. اما طراحان گوتیک این مشکل را در حدود 1120 با چندین نوآوری درخشان حل کردند.

طاق آجدار , پشت بند های معلق , طاق نوک تیز

اولین و مهمترین ویژگی گوتیک طاق آجدار بود که از طاق های لوله ای متقاطع تشکیل شده بود ، که دنده های سنگی آن سقف طاقدار , از صفحات نازک سنگی پشتیبانی می کرد. این آرایش جدید نه تنها وزن طاق سقفی (و در نتیجه رانش بیرونی) را به میزان قابل توجهی کاهش می دهد ، بلکه وزن طاق نیز در امتداد یک دنده سنگی متمایز ، و نه در امتداد یک لبه دیواری پیوسته ، منتقل می شود و می تواند از زیر کانال هدایت شود. به سایر تکیه گاه ها ، مانند اسکله های عمودی یا تکیه گاه های معلق، که نیاز به دیوارهای محکم و ضخیم را برطرف می کرد. علاوه بر این ، معماران گوتیک طاق های گرد طاق بشکه را با طاق های نوک تیز جایگزین کردند که وزن طاق را در جهت عمودی تری توزیع می کرد.

به بیان ساده ، تا زمانی که سازندگان گوتیک انقلابی در طراحی ساختمان ایجاد نکردند ، وزن سقف (طاق) به طور کامل بر روی دیوارهای نگهدارنده سقوط کرد. در نتیجه ، هرچه سقف سنگین تر یا سقف بالاتر باشد ، فشار رو به پایین و بیرونی روی دیوارها بیشتر و ضخیم تر می شود تا عمودی بمانند. به عنوان مثال ، کلیسای جامع رومانی دارای دیوارهای پیوسته بسیار ضخیم بود که حجم زیادی از فضا را اشغال کرده و فضای داخلی کوچک و کم نور ایجاد می کرد. در مقابل ، معماران گوتیک وزن سقف را در امتداد سقف ، در سراسر دیوارها به یک پشتی بلند (نیمه قوسی) و سپس تکیه گاه های عمودی (پایه ها) به زمین منتقل کردند. در واقع ، سقف دیگر به دیوارها تکیه نمی کرد. در نتیجه دیوارهای یک کلیسای جامع گوتیک می تواند بسیار بالاتر ساخته شود (که ساختمان را بسیار جذاب تر کرد) ، می تواند بسیار نازک تر باشد (که فضای داخلی بیشتری ایجاد می کند). آنها می توانند پنجره های بیشتری داشته باشند.

همه اینها منجر به ظهور یک نوع کاملاً جدید از فضای داخلی کلیسا شد که دیوارهای بلند و نازک آن تصور عمودی سرسام آور را ایجاد می کرد و با تابش نور چند رنگ در وسعت عظیم شیشه های رنگی تقویت شده بود. نمای بیرونی آن پیچیده تر از قبل بود ، خطوطی ,از اسکله های عمودی با دیوارهای فوقانی با تکیه گاههای معلق به هم متصل می شدند و پنجره های بزرگ . با تکامل سبک ، هنر تزئینی تمایل داشت که از مسائل ساختاری پیشی بگیرد. بنابراین سنگ تراشی تزئینی معروف به tracery ، همراه با مجموعه ای غنی از سایر ویژگی های تزئینی ، از جمله رواق های بلند ، قلل و گلدسته ها اضافه شد.

تاریخچه معماری گوتیک

سه مرحله از طراحی معماری گوتیک را می توان تشخیص داد: گوتیک اولیه ، متعالی و شعله سان.

گوتیک اولیه

ادغام همه عناصر ساختاری فوق در یک سبک معماری منسجم ابتدا در ایل دو فرانس (منطقه اطراف پاریس) رخ داد ، که ساکنان مرفه آن منابع کافی برای ساخت کلیساهای جامع بزرگ را داشتند که اکنون نماد معماری گوتیک است. قدیمی ترین ساختمان گوتیک بازمانده ، ابی سنت دنی در پاریس است که در حدود 1140 آغاز شد. کلیساهای جامع با طاق های مشابه و پنجره ها به زودی ظاهر شدند ، که با نوتردام دو پاریس (c.1163-1345) و کلیسای جامع لائون (c.1112) شروع شد. -1215). مجموعه ای با چهار سطح افقی متمایز که به زودی تکامل یافت: سطح زمین ، سپس سطح گالری تریبون ، سپس سطح گالری تری فوریوم ، که بالاتر از آن یک سطح پنجره ای به نام clerestory وجود داشت. الگوی ستونها و طاقها که برای حمایت و قاب این ارتفاعات مختلف استفاده می شود به هندسه و هماهنگی فضای داخلی کمک می کند. ردیابی پنجره (تقسیم کننده پنجره تزئینی) نیز همراه با طیف متنوعی از شیشه های رنگ آمیزی تکامل یافت.

انتهای شرقی کلیسای جامع گوتیک اولیه شامل یک طرح نیم دایره به نام اپسید بود که محراب بلندی را احاطه کرده بود. انتهای غربی – ورودی اصلی ساختمان – از نظر بصری بسیار چشمگیرتر بود. به طور معمول دارای جلویی وسیع بود که در بالای آن دو برج بزرگ قرار داشت و خطوط عمودی آن با خطوط افقی درهای بنایی (در سطح زمین) ، که در بالای آن خطوط افقی پنجره ها ، گالری ها ، مجسمه سازی و سنگ کاری قرار داشت ، متقابل بود. به طور معمول ، دیوارهای بیرونی طولانی کلیسای جامع با خطوطی از اسکله های عمودی متصل به قسمت بالای دیوار به شکل یک نیم طاق معروف به پشت بند معلق پشتیبانی می شد. این سبک اولیه طراحی معماری گوتیک در سراسر اروپا آلمان ، انگلستان ، ایتالیا ، اسپانیا و پرتغال گسترش یافت.

گوتیک متعالی ریونانت

مرحله بعدی طراحی ساختمان گوتیک به معماری گوتیک رایون معروف است که معادل انگلیسی آن “گوتیک تزئین شده” نامیده می شود. معماری گوتیک رایون با آرایه های جدیدی از دکوراسیون هندسی مشخص شد که با گذشت زمان به طور فزاینده ای توسعه یافت ، اما به سختی پیشرفت ساختاری پیدا کرد. در واقع ، در مرحله رایونان ، معماران و سنگ تراشان کلیسای جامع توجه خود را از کار بهینه سازی توزیع وزن و ساخت دیوارهای بلندتر دور کرده و در عوض بر ظاهر ساختمان تمرکز کردند. این رویکرد منجر به افزودن بسیاری از ویژگی های تزئینی مختلف از جمله (ساختارهای عمودی ، معمولاً منسجم ، که بالای اسکله ها ، پشت بندها یا سایر عناصر بیرونی است) ، قالب بندی ها و به ویژه پنجره (مانند مولی ها) شد. ویژگی بارز گوتیک رایونان پنجره عظیم مدور گل رز است که نمای غربی بسیاری از کلیساها مانند کلیسای جامع استراسبورگ (1015-1439) را آراسته است. از دیگر ویژگی های معماری ریونان می توان به لاغر شدن پشتی های عمودی داخلی و ادغام گالری تری فوریوم با زرق و برق اشاره کرد ، دیوارها عمدتا از شیشه های رنگی با میله های عمودی شیشه ای تشکیل شده اند که پنجره ها را به چند قسمت تقسیم می کند. برجسته ترین نمونه های سبک Rayonnant شامل کلیساهای جامع ریمز ، آمیان ، بورژ و بووا است.

معماری گوتیک شعله سان

سبک سوم طراحی معماری گوتیک در حدود سال 1280 ظاهر شد. معروف به معماری گوتیک Flamboyant ، که حتی تزئینی تر از Rayonnant بود و تا حدود 1500 ادامه یافت. معادل آن در معماری گوتیک انگلیسی “سبک عمودی” است. ویژگی بارز معماری گوتیک Flamboyant استفاده گسترده از منحنی S شکل شعله ای (فرانسوی: flambe) S در پنجره های سنگی است. علاوه بر این ، دیوارها به یک گستره پیوسته شیشه ای تبدیل شدند که توسط اسکلت های راست پشتیبانی می شد. منطق هندسی غالباً با پوشاندن نمای بیرونی با سنگ تراشی ، که پنجره ها را پوشانده بود ، پوشانده شد و با خوشه های پیچیده ای از شیروانی ها ، قله ها ، رواق های بلند و الگوهای ستاره ای دنده های اضافی در طاق گسترش یافت.

طرح های گوتیک Flamboyant در بسیاری از سالن های شهر ، سالن های صنفی و حتی مسکن های داخلی مشهود است. تعداد کمی از کلیساها یا کلیساهای جامع به طور کامل به سبک Flamboyant طراحی شده اند ، برخی از استثنائات قابل توجه Notre-Dame d’Epine در نزدیکی Chalons-sur-Marne و Saint-Maclou در Rouen است. از دیگر نمونه های مهم می توان به برج شمالی شارتر و تور دو بور در روآ اشاره کرد. در فرانسه ، معماری گوتیک شگفت انگیز سرانجام راه خود را گم کرد – بسیار تزئین شده و پیچیده شد – و توسط اشکال کلاسیک معماری رنسانس وارد شده از ایتالیا در قرن شانزدهم برتری یافت.

مجسمه سازی معماری گوتیک

مجسمه سازی گوتیک پیوندی ناگسستنی با معماری داشت – در واقع حتی می توان آن را “مجسمه سازی معماری” نامید – زیرا نمای بیرونی کلیسای جامع معمول گوتیک به شدت با مجسمه های ستونی از مقدسین و خانواده مقدس تزئین شده بود ، و همچنین مجسمه های تسکین دهنده روایی که انواع مختلفی را نشان می دهد. موضوعات کتاب مقدس منبع درآمد عظیمی برای مجسمه سازان در سراسر اروپا بود که بسیاری از آنها از مکانی به مکان دیگر سفر می کردند. در دوران گوتیک اولیه ، مجسمه ها و نقوش برجسته از مجسمه های رومانس در شکل های سخت و سلسله مراتبی خود تغییر چندانی نداشتند – شاهد نمونه های موجود در درگاه سلطنتی کلیسای جامع شارتر (1145-55) باشید. اما در طول قرن دوازدهم و اوایل قرن سیزدهم ، آنها واقعی تر شدند ، همانطور که در چهره های کلیسای جامع ریمس (c. 1240) ، که دارای ویژگی های صورت و بدن و همچنین ژست ها هستند ، مثال زده شده است. مجسمه سازی در دوره 1250-1400 نقش برجسته تری را ایفا کرد ،که با مجسمه های متعدد و حجاری ها که در نمای کلیساهای جامع ، معمولاً در طاقچه های خود ظاهر می شد. سپس ، از حدود سال 1375 به بعد ، اصطلاح درباری معروف به هنر گوتیک بین المللی ، عصر جدیدی از ظرافت و زیبایی را آغاز کرد ، که به سرعت منجر به تصنعی بیش از حد در همه نوع هنر از جمله روشنایی و نقاشی گوتیک بین المللی و همچنین مجسمه سازی. از حدود سال 1450 ، مجسمه سازی گوتیک در فرانسه به طور فزاینده ای تحت تأثیر مجسمه های رنسانس در ایتالیا قرار گرفت ، اگرچه سبک های سنتی – به ویژه در کنده کاری روی چوب – بعداً در آلمان و دیگر مناطق شمال اروپا ادامه یافت.

جنبش احیای گوتیک (قرن نوزدهم)

احیاگری گوتیک که توسط جان روسکین منتقد هنر (1900-1919) پشتیبانی می شد و عمدتا به دلیل ویژگی های تزئینی و رمانتیک خود به کار می رفت ، به لطف ساختمانهایی مانند: خانه های پارلمان (تکمیل شده 1870) ، طراحی شده توسط چارلز بری و هنرهای ویکتوریایی ، انگیزه قابل توجهی به هنر ویکتوریا بخشید. آگوست پوگین ؛ و Fonthill Abbey ، طراحی شده توسط جیمز وایت. در ایالات متحده ، این سبک توسط کلیسای تثلیث نیویورک (1840) ، طراحی شده توسط ریچارد آپجون (782-1802) و کلیسای جامع سنت پاتریک (79-1859) ، طراحی شده توسط جیمز رنویک (95-1818) ،. برای تأثیر معماری گوتیک بر ساختمانهای مدرن انگلستان و آمریکا ، نگاه کنید به: معماری قرن نوزدهم.