یکی از بزرگترین معماران fin de siecle ( دوره‌ای در در پایان قرن 19 فرانسه به معنای پایان قرن)، طراح و مهندس
هکتور گیمارد بود که بیشتر به عنوان نماینده برجسته هنر نو (آرنوو) در فرانسه شناخته می‌شود. همراه با ویکتور هورتا در بلژیک و آنتونی گائودی در اسپانیا، گیمارد به عنوان یک چهره کلیدی در معماری اواخر قرن نوزدهم و پیشگام طراحی مدرن در آغاز قرن معرفی می‌شود.
او تحت تأثیر نظریه‌های نوآورانه ویوله لو دوک (1879-1814)، جان راسکین (1900-1819)، ویلیام موریس (1834-1896) و جنبش هنر و صنایع دستی انگلیسی، آثاری را خلق کرد که به دلیل کاربرد و استفاده از تکنیک‌های مدرن ساختمانی و مواد نوآورانه مانند آهن، فولاد و شیشه و همچنین عناصر پیش‌ساخته معروف است. یک نمونه استثنایی قلعه برانگر )1897-1898) در پاریس است.
یک مجتمع آپارتمانی با کیفیت بالا که اصلی‌ترین جنبه آن طراحی داخلی و دکوراسیون آن است که به سبک هورتا (ویکتور هورتا طراح و معمار آوانگارد بلژیکی در سبک آرنوو) اما با تزئینات باشکوه‌تر نزدیک شده‌است. از دیگر آثار برجسته معماری گیمارد می‌توان به سالن نمایش هامبرت دی‌رومن (تخریب‌شده در سال 1902) با سقف اسکلت فلزی آن ، خانه کولیوت (1898)، لا بلوت (1898)، کاستل هنریت (1899)، هتل نوزل (1905) و دی‌اورگِوال کاستل (1905) اشاره کرد.
البته گیمارد بیشتر به دلیل اثر متروی پاریس با ورودی‌های انقلابی‌اش ، با فرم‌های سبْک هنر نو از اشکال گیاهی و حیوانی که کاملا سازه‌ها در هم تنیده شده‌اند، مشهور است. اگرچه مانند هورتا، شهرت گیمارد در طول ظهور معماری مدرنیستی قرن بیستم کاهش یافت، اما در دهه 1960 زمانی که مورخان و منتقدان هنری، آثار تزئینی او را دوباره ارزیابی کردند، بیشتر آنها در طی یک دوره 15 ساله (حدود 1913-1898) تکمیل و دوباره شکوفا شدند.
معماری هکتور گیمارد
گیمارد که در لیون متولد شد، در مدرسه ملی هنرهای تزئینی پاریس بین سال‌های 1882 تا 1885 تحصیل کرد، جایی که او نظریه‌های اوژن ویوله لو دوک، مرمتگر و طراح بزرگ قرون وسطایی را جذب کرد. در سال 1885 تحصیلات خود را در مدرسه هنرهای زیبای پاریس ادامه داد و پس از آن در سال 1889 به سِمَت استادی در مدرسه هنرهای تزئینی منصوب شد. در همان سال او پاویون برق را در نمایشگاه جهانی پاریس طراحی کرد. در سال 1894 با معمار تأثیرگذار بلژیکیِ سبک آرت نوو پل هانکار (1859-1901) آشنا شد و در سال 1895 با ویکتور هورتا ملاقات کرد و با بازدید هتل تاسل از سبک آرنوو هورتا در بروکسل الهام گرفت.
در اندیشه گیمارد و رویکرد او به معماری، هنر نو در فرانسه معنای متفاوتی نسبت به بلژیک، اتریش یا ایتالیا پیدا کرد. سنت آکادمیک و سنت فنی‌ـ‌مهندسی فرانسه هیچ قصدی برای جذب فرهنگ فیگوراتیو جدید نداشت و در عوض بیشتر به عنوان نوعی هنر تزئینی پذیرفته می‌شد تا معماری. این یکی از دلایلی است که گیمارد می‌خواست به عنوان یک “معمار هنر” – متخصص در تکنیک های همه هنرها – دیده شود. او “دکوراسیون” را جوهر واقعی یک ساختمان می‌دانست. بنابراین در آثاری که گیمارد برای ساختمان‌های طبقه متوسط پاریس و ایستگاه‌های مترو خلق کرد، هنری از معماری را ارائه می‌کند که از خط منحنی و تزئینات برای سرور عموم استفاده می‌کرد.
کاستل برانگر
در 1898-1894، پس از کشف هتل تاسل هورتا، گیمارد تغییرات اساسی در سبک معماری گوتیک برای کاستل برانگر ایجاد کرد. یک مجتمع مسکونی با 36 واحد تجملاتی که درون آن را با استفاده از برجستگی‌ها و فرورفتگی‌ها پویا کرده‌بود. این ساختار با تطابق بسیار نوآورانه موادی مانند آهن چکشی، آجر، سنگ و سرامیک تزیین شده است، در حالی‌که دکوراسیون طبیعت‌گرایانه اصلاح‌شده، فضای داخلی را با نقوش گیاهی پرشور و منحنی پر می‌کند.
این ساختمان که یکی از اولین ساختمان‌های سبک آرنوو Art Noveau در خارج از بلژیک است، توجه و سفارش‌های زیادی را به گیمارد جلب کرد. او به کار در سبک آرت نوو ادامه داد و بر ویژگی هماهنگی و تداوم در نمای بیرونی و داخلی ساختمان‌هایش تأکید داشت.
ورودی های مترو پاریس
در سال 1896، آدرین برنارد، رئیس متروی فرانسه، گیمارد را برای ساخت چندین ایستگاه سطحی، مانند ایستگاه‌های باستیل، پورت دوفین، آبسه‌ها و شاتله مأمور کرد. طرح‌های آرنوو فلزی شگفت‌انگیز گیمارد (حدود 1899 تا 1901)، با خطوط روان و شکل‌های گل‌دار، پاریسی‌ها را شوکه کرد، زیرا پاریسی‌ها استفاده از آهن را بسیار آلمانی می‌دانستند. در نتیجه، بیشتر ورودی‌های ایستگاه مترو، از جمله تمام ورودی‌های بزرگ آنها، بعداً تخریب شدند.
هتل گیمارد
گیمارد در سال‌های 1912-1909، به عنوان هدیه عروسی برای همسر جدید آمریکایی‌اش، یک اقامتگاه مجلل طراحی کرد که امروزه به نام هتل گیمارد شناخته می‌شود. دیوارهای باربر بیرونی که بر روی یک قطعه باریک و مثلثی ساخته شده‌بود قادر به تحمل وزن زیادی نبود، بنابراین اتاق‌های داخلی به‌گونه‌ای خلاقانه طراحی شدند که تنش‌های سازه‌ای را به حداقل برسانند. گیمارد بیشتر اشیاء و وسایل داخلی (از جمله پارچه‌های متعدد آرنوو) و همچنین تعدادی از وسایل منحصر به فرد مبلمان یعنی جزء جدایی‌ناپذیر سازه را طراحی کرد. در واقع، گیمار برای ساختمان‌های خود طیف گسترده‌ای از طرح‌های تزئینی را در شیشه‌های رنگی، پانل‌های سرامیکی، فرفورژه، کاغذ دیواری و مواد دیگر ایجاد کرد.
در سال 1928، گیمار آخرین اثر شناخته شده خود، آپارتمان‌ها را در خیابان گروز، در پاریس ساخت. ده سال بعد، با جنگ، او فرانسه را به همراه همسر یهودی‌الاصل خود ترک کرد و به نیویورک مهاجرت کرد. او در سال 1942 میلادی در حالی‌که فراموش شده‌بود، درگذشت.
دیگر معماران مشهور قرن نوزدهم
- ریچارد آپجان (1878-1802)
معمار احیاگر گوتیک/رومانسک
- جیمز رنویک (1895-1818)
معمار احیاگر گوتیک آمریکایی
- ریچارد موریس هانت (1895-1827)
پایه مجسمه آزادی را طراحی کرد
- ویلیام لو بارون جنی (1907-1832)
بنیانگذار مدرسه معماری بلندمرتبه شیکاگو
- هنری هابسون ریچاردسون (1886-1838)
معمار احیاگر رمانسک
- کاس گیلبرت (1934-1859)
پیشگام آمریکایی معماری هنرهای مستظرفه
- جوزف ماریا اولبریچ (1908-1867)
معمار هنر نو آلمانی، عضو موسس جلسات وین
- فرانک لوید رایت (1959-1867)
معمار مدرسه چمن‌زار
- پیتر بهرنز (1868-1940)
معمار صنعتی بسیار تأثیرگذار آلمانی
منابع
- ویژوال آرتز