معماری رایانشی، پاسخ سوال یا پاک کردن صورت مسئله؟
پیش از ورود به بحث معماری رایانشی , توجه می کنیم به مطلب قبلی به دنبال اینکه معماری خوب چیست، به این نتیجه رسیدیم که برای رسیدن به پاسخ این سوال ابتدا باید معماری خوب را معنی کنیم. در طی سالیان دور و دراز همواره انسان به دنبال یافتن معماری خوب سعی در تدوین مقررات و استانداردهایی داشته است که بتوانند معماری خوب را طبق دستورالعمل مشخصی تولید کند. این مجموعه مقررات و دستورالعمل ها تحت عنوان سبک و مکتب در زمینه های متفاوت قابل جستجو هستند.
معیار های متفاوتی برای تعریف معماری خوب در ذهن معماران وجود داشته است ولی اکثر نظریه پردازان مهم حوزه معماری بر این باورند که معماری خوب باید در سه حوزه پایداری، سودمندی و زیبایی عملکرد مناسبی داشته باشد. از این رو هر نگاهی در معماری، هر سبک یا مکتبی به دنبال پوشش ضعف های معماری زمانه خود بوده است. به عنوان مثال در قرن 18 میلادی معماران اروپایی مشکل معماری را در بعد زیبایی آن جستجو کردند و تصمیم گرفتند برای ارتقاء معماری به اصول زیبایی ازلی معماری کلاسیک بازگردند و یا معماری مدرن عدم سودمندی را مشکل اصلی معماری زمانه خود می دانست و سعی در پوشش این ضعف داشت.
در دهه های اخیر ورود کامپیوتر به عرصه معماری باعث تحولی در این عرصه شده است. در ابتدا کامپیوتر و نرم افزار های آن صرفا ابزاری بودند تا ایده و طراحی معمار را به مرحله ارائه برای دیگران نزدیک کنند ولی رفته رفته این نقش پر رنگ تر شد. همانطور که در گزارش پیشین هم عنوان شد، معماری ترکیبی از فن و هنر برداشت می شود. بخش فن در معماری بخشی است که پرداختن به آن صرفا نیاز به منطق دارد و نتایجی که در این بخش حاصل می شود در تمام موارد صدق می کند. اگر بخواهیم اصول مطرح شده به عنوان معیارهای معماری خوب را در دو بخش فن و هنر بگنجانیم، باید بگوییم که بخش پایداری و قسمتی از بخش سودمندی در حیطه فن جای میگیرد.
از آنجا که ضعف های دیده شده در معماری قرن بیستم، ریشه در هر دو بخش فن و هنر داشت، معماری رایانشی با تمرکز بر حل مشکلات فن در معماری بسیار کارآمد به نظر می رسید. کامپیوتر دیگر تنها یک ابزار در دست معمار نبود بلکه رفته رفته به عنوان همکار معمار معرفی شد. محاسبات طولانی جایگشت های یک پلان خوب در زمین محدود، پیدا کردن بهترین فرم های بنا از منظر اتلاف انرژی، یافتن بهترین موقعیت برای بنا از منظر پایداری در برابر بار های جانبی و … وظیفه کامپیوتر در طراحی معماری بود.
هرچند معماری رایانشی کیفیت معماری را از بسیاری مناظر بالا برد ولی نکته قابل توجه این است که، تمام این جوانب ارتقاء یافته در محدوده فن معماری به سر می برند. در سال های اخیر معماری رایانشی سعی در ارتقاء هر چه بیشتر خود و ورود به قلمرو هنر معماری داشته است. هوش مصنوعی در معماری و یا IOT در معماری، تلاش های معماری رایانشی برای بهبود خود و نزدیک تر شدن به معماری خوب است که نتایج قابل توجهی داشته است.
جمع بندی از وضعیت کنونی معماری رایانشی به ما نشان می دهد که معماران جوان هدف وجود این نگاه در معماری را فراموش کردند و بعد هنر به حاشیه رفته است. هر چند هوش مصنوعی در معماری آینده روشنی را برای حل مسائل معماری ترسیم می کند ولی قطعا معماری رایانشی امروز، معماری خوب نیست.
